Site ve apartman yönetimlerinde aylık ortak gider borçlarına gecikme tazminatı uygulanması, her zaman kat malikleri ve kiracılar için alışa gelmedik bir durum oluşturmaktadır. Uygulamada aylık aidat bedeli, demirbaş, yakıt gibi kalemler birbirinden ayrı olarak düşünülmekte ise de, ortak gider olarak aidatları, demirbaş borçlarını, yakıt giderleri, kapıcı/işçi ücretlerini, asansör bakım masraflarını vs. kısaca ortak alanların işleyişinin idamesi için gerekli olan tüm gider ve harcamalar için gecikme tazminatı uygulanır. Bunların sayılanların tamamı aslında ortak gider ve avans payıdır. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun (KMK’nın) “anagayrimenkulün genel giderlerine katılma"yı düzenleyen 20. maddesine göre;
"Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:
a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak;
b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında; [4] katılmakla yükümlüdür."
Yine Kat Mülkiyeti Kanunu’nun (KMK’nın) “ortak giderlerin teminatı"nı düzenleyen 22. maddesine göre; "Kat malikinin, 20. madde uyarınca payına düşecek gider ve avans borcundan ve gecikme tazminatından, bağımsız bölümlerin birinde kira akdine, oturma (sükna) hakkına veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde faydalananlar da müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak, kiracının sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı ödeme kira borcundan düşülür." O halde asıl borç kat malikinindir ve borçların çeşitleri açısından bir farklılık söz konusu olmayıp tamamına gecikme tazminatı uygulanır.
Gecikme Tazminatı Oranı Nedir?
Kat Mülkiyeti Kanunu’nun (KMK’nın) 20. maddesine göre “gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.” Gecikme tazminatı tapuda kayıtlı yönetim planında farklı bir oranda veya uygulama açısından farklı bir şekilde belirlenmiş olabilir. Eğer yönetim planında belirlenmiş özel bir oran veya uygulama yoksa o durumda gecikme tazminatı oranı KMK 20’deki belirlenmiş hali ile aylık yüzde beş hesabı ile günlük olarak uygulanır.
Gecikme Tazminatı Aylık mı Yoksa Günlük Mü Uygulanır?
Kat Mülkiyeti Kanunu’nın (KMK’nın) 20. maddesine göre “gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.” Gecikme tazminatı tapuda kayıtlı yönetim planında farklı bir oranda veya uygulama açısından farklı bir şekilde belirlenmiş olabilir. Eğer yönetim planında belirlenmiş özel bir oran veya uygulama yoksa o durumda gecikme tazminatı oranı KMK 20’deki belirlenmiş hali ile aylık yüzde beş hesabı ile günlük olarak uygulanır. O halde gecikme tazminatı aylık yüzde beş (yıllık %60) hesabı ile günlük olarak uygulanır.
Gecikme Tazminatı Ne Zaman Uygulanabilir?
Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 20. maddesinin son fıkrasına göre gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür. Kısmi ödeme durumunda da ödenmeyen kısım için aynı kural uygulanır. Ancak gecikme tazminatının başlangıç gününün açıkça saptanmış olması gerekir. Gecikme tazminatı, ödeme yükümlülüğü ya ödeme tarihinin belli olması sonucu ya da yapılarak ihtar ile borçlunun temerrüdü düşmüş olması durumunda söz konusu olur. Gecikme tazminatı yükümlülüğü kural olarak ödemenin yapılması gerektiği günde başlar.